Son dönemlerin en fazla konuşulan diplomatik gelişmelerinden biri, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın gerçekleştirdiği tarihi görüşmedir. Her iki lider de, Güney Kafkasya’daki barış sürecine katkı sağlamak amacıyla masa etrafında bir araya gelerek, bölgedeki çatışmaların sona ermesini hedefliyor. Bu toplantı, iki komşu ülke arasında süregelen yaşamsal öneme sahip çatışmaların ardından büyük bir umut olarak değerlendiriliyor.
Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ilişkiler, özellikle 2020 yılında patlak veren Dağlık Karabağ çatışmaları sonrasında ciddi bir gerilim sürecine girdi. Bu süreçte binlerce insan hayatını kaybetti ve iki ülke arasındaki sınırlar belirsiz hale geldi. Barış görüşmelerinin zayıfladığı bu süreçte, uluslararası toplum da iki tarafı ilişkilerini normalleştirmeye teşvik etmekteydi. Bu bağlamda Aliyev ve Paşinyan'ın bir araya gelmesi, yeni bir dönemin mümkün olabileceği açısından büyük önem taşıyor.
Görüşmenin içeriği hakkında çok fazla bilgi paylaşılmasa da, iki liderin temel agenda maddelerinin uluslararası güvenlik, ticaret işbirliği ve insani yardımlar olduğu bilinmektedir. Ayrıca, Dağlık Karabağ meselesinin çözümünde nasıl bir yol haritasının belirlenebileceği de önemli bir tartışma konusu olarak öne çıkıyor. Bu bağlamda, iki liderin de karşılıklı olarak uzlaşı arayışında oldukları, bazı anlaşmazlıklar üzerinde daha yapıcı bir tutum sergileyebilecekleri düşünülüyor.
Aliyev ve Paşinyan'ın görüşmesine uluslararası toplumdan da büyük bir ilgi var. Özellikle Avrupa Birliği, Rusya ve ABD gibi aktörler, barış sürecinin ilerlemesi için her iki lideri de teşvik eden açıklamalar yaptı. Avrupa Birliği’nin bölgedeki istikrarı sağlama adına yapacağı katkılar, iki ülke arasındaki güven ortamını pekiştirmek adına büyük önem taşıyor. Geçtiğimiz haftalarda, AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, her iki tarafın da karşılıklı olarak yapıcı bir yaklaşım sergilemesini talep etti ve barış için sağlanacak olumlu adımların tüm bölgeye yarar sağlayacağını vurguladı.
Ayrıca, bölgedeki güvenlik sorunlarının çözümündeki önemi nedeniyle, uluslararası barış gözlemcilerinin de bu görüşmelere katılımı, süreçte daha fazla şeffaflık sağlamak adına kritik bir faktör olabilir. Gözlemcilerin bulunması, anlaşmaların uygulanabilirliğini artırmakta ve her iki tarafın da verdiği sözlere sadık kalmasını teşvik etmektedir.
Barış görüşmeleri, şüphesiz ki iki ülkenin de karşı karşıya kaldığı iç dinamikleri etkileyecek bir süreç. Hem Aliyev hem de Paşinyan, kendi halkları nezdinde barış yanlısı bir duruş sergilemek zorundalar. Bu nedenle, görüşmelerden çıkan sonuçların başarılı bir şekilde kamuoyuna yansıtılması, her iki liderin de iktidarını sürdürmesi adına büyük bir önem taşımaktadır. Ancak, bu süreçte karşılaşabilecekleri zorluklar da göz önünde bulundurulmalıdır. Tarihte pek çok örneğine rastladığımız gibi, uzlaşmamış meselelerin üstü kapatıldığında, küçük kıvılcımlar büyük yangınlara neden olabilmektedir.
Sonuç olarak, Aliyev ve Paşinyan’ın bu tarihi görüşmesi, barış yolunda atılan önemli bir adım olarak şekilleniyor. İki ülke arasındaki gerginliğin sona ermesi, sadece bölge için değil, tüm Kafkasya ve Avrupa için kritik bir mesele. Küresel aktörlerin desteği ile sürecin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi durumunda, iki komşu ülke arasındaki sorunların çözümü ve kalıcı bir barış ortamı sağlanabilir. Yeni bir dönemin kapılarını aralayacak bu görüşmenin sonuçlarını takip etmek ise, uluslararası kamuoyu ve özellikle bölge insanı için oldukça heyecan verici bir gelişme olmaya devam ediyor.
